Het Jabikspaad: op weg naar Santiago

Karel de Grote zag het in een droom: via de sterren liep een rechtstreekse lijn van de Friese zee naar het Spaanse Galicië, waar de heilige Jacobus begraven lag. De pelgrimage naar ‘Sant-Yago’ (Santiago) is een droom van vele wandelaars en zoekers naar zingeving. Tip: begin op het Jabikspaad, in het Friese Sint Jacobiparochie.

Jacobus was een van de intiemste leerlingen van Jezus Christus. Na diens dood en verrijzenis nam Jacobus de opdracht om het christelijk geloof te verbreiden zo letterlijk dat hij terecht kwam in Finisterra, letterlijk het ‘eind van de wereld’. Daar, in het Spaanse Galicië, werd hij ook begraven.

Europese eenwording

Een korte duik in de geschiedenis. Rond het jaar 1000 was Europa een lappendeken van volkeren en talen, die elkaar niet altijd goedgezind waren. Daardoor was reizen vaak levensgevaarlijk.

Rond die tijd kwamen de eerste pogingen tot Europese eenwording op gang en Karel de Grote gold als voorbeeld. Hij zag Europese pelgrimages als een middel om vrede en saamhorigheid te bereiken. Dit kwam min of meer voort uit een droom, waarin Jacobus aan Karel verscheen en hem beloofde dat ‘pelgrims tot het einde der tijden van zee tot zee zouden trekken’.

Karel zag een weg van sterren langs de hemel, beginnend bij de Friese zee (Noordzee) en met een boog leidend naar Galicië. Uit heel Europa kwamen pelgrimages op gang naar de plek waar Jacobus begraven lag: Sant-Yago (Santiago).

Zo ook vanuit Friesland, waar rond 1500 een dorp (toen nog aan zee gelegen) de naam Sint Jacobiparochie kreeg. In de Friese volksmond heet het dorp Sint Jabik en het geldt als Nederlands beginpunt van de bijna 2700 kilometer lange pelgrimsroute naar dat andere Sint Jabik: Santiago de Compostela.

Wat is pelgrimage?

Behalve als een middel tot het verenigen van Europa zag men pelgrimages als een spirituele beleving, een zoektocht naar God. Later werden mensen als boetedoening op bedevaart gestuurd. En tijdens de Romantiek ging je als pelgrim ‘terug naar de natuur’, raakte je verbonden met het pure leven. Onze tijd kent een nieuwe opleving van de pelgrimage. Het christelijk geloof is daarbij wat op de achtergrond geraakt, al zien vele pelgrims zo’n tocht wel als een spirituele belevenis. Je raakt aan de kern van je leven, denkt na over de zin ervan. Je markeert een overgang of verwerkt een ingrijpende gebeurtenis. Uiteraard kun je ook gewoon wandelen op het Jabikspaad. Puur om het plezier van het wandelen, lekker buiten in beweging zijn.

Aansluiting

Het Jabikspaad, dat 140 kilometer beslaat, is opgedeeld in etappes en kan in twee richtingen gelopen worden. Startpunt is Sint Jacobiparochie, finish het Overijsselse Hasselt. Daar kun je overstappen op het Hanzepad naar Doesburg en via het Jacobspad naar Maastricht. Daar heb je (net als op het bekende Pieterpad) aansluiting op de route naar Santiago de Compostela.

Markering

In tegenstelling tot de wit-rode markering van de LAW’s in Nederland en het buitenland, volg je op het Jabikspaad blauwe bordjes met een gele kamschelp, de Sint Jacobsschelp. Dit is het hoofdsymbool van de pelgrimage naar Compostela. De markering is ook verder vergelijkbaar. Een bord met twee schelpen boven elkaar betekent: ‘let op: verandering van richting’. Een schelp met een kruis erdoor: ‘verkeerde weg’.

Onderweg

Het Jabikspaad biedt een mooie doorsnee van Friesland en de Kop van Overijssel. Je start in het Bildt, een vruchtbaar gebied dat ooit op de zee werd gewonnen. Je passeert vele terpen, verhogingen waar mensen hun toevlucht zochten toen de Middelzee Friesland nog tot aan Leeuwarden toe binnen stroomde. Via Franeker of Leeuwarden (twee opties) schamp je bij Jirnsum net aan het merengebied en wandel je via Heerenveen en Wolvega Friesland uit. Je passeert mooie historische plaatsen als Blokzijl, Zwartsluis en Genemuiden, het merengebied Beulaker- en Belterwijde en komt uit in de Hanzestad Hasselt.

Het Jabikspaad praktisch

Route-informatie

Beginpunt: Sint-Jacobiparochie (Friesland)
Eindpunt: Hasselt (Overijssel)
Afstand: circa 140 km
Uit reacties begrijpen we dat de route niet altijd klopt of niet altijd duidelijk is. Kijk op www.jabikspaad.nl voor actuele informatie over het Jabikspaad en recente routewijzigingen. Voor meer informatie over bedevaartsplaatsen, kijk op de bedevaart startpagina.

De beste reisgidsen